Zmniejszenie potrzeb seksualnych jest najczęściej zgłaszaną przez Polki trudnością w życiu seksualnym. Choć większość badań dotyczących obniżenia libido skupia się na seksualności kobiet, to wiemy, że ten problem dotyczy obu płci.
Czym jest obniżone libido? Kryteria diagnostyczne.
We wcześniejszych klasyfikacjach medycznych problem obniżonego pożądania zdefiniowano jako stały lub nawracający brak lub bardzo niski poziom potrzeb i fantazji seksualnych, czego skutkiem jest znaczne cierpienie jednostki albo trudności interpersonalne.
Jednak taka definicja okazała się niezbyt precyzyjna ponieważ w badaniach wiele kobiet deklaruje, że fantazje i myśli seksualne odczuwa rzadko lub wcale, a mimo to prowadzi satysfakcjonujące życie seksualna. Uznano zatem, że brak myśli i fantazji seksualnej nie musi świadczyć o problemie, a może być przejawem indywidualnej zmienności.
Klasyfikacja medyczna DSM-5 podaje następujące kryteria zaburzenia zainteresowania i podniecenia seksualnego:
A. Brak zainteresowania/podniecenia o charakterze seksualnym w ciągu ostatnich 6 miesięcy przejawiające się w co najmniej 3 obszarach spośród wymienionych:
brak/zmniejszenie częstotliwości lub intensywności zainteresowania seksualną aktywnością,
brak/zmniejszenie częstotliwości lub intensywności występowania seksualnych myśli i fantazji,
brak/zmniejszenie częstotliwości inicjowania seksualnej aktywności i brak odpowiedzi na starania zainicjowania kontaktu przez partnera,
brak/zmniejszenie częstotliwości lub intensywności seksualnego podniecenia/przyjemności w co najmniej 75% wszystkich seksualnych kontaktów,
seksualne zainteresowanie/podniecenie jest rzadko lub w ogóle nie jest wywoływane przez zewnętrzne lub wewnętrzne bodźce erotyczne (werbalne, wizualne itp.)
brak/zmniejszenie częstotliwości lub intensywności doznań genitalnych i niegenitalnych w co najmniej 75% sytuacji;
B. Dolegliwości powodują poczucie dyskomfortu psychicznego i problemy interpersonalne.
Warto też nadmienić, że oceniając poszczególne elementy należy wziąć pod uwagę ogólny kontekst kulturowy, wiek, sytuację życiową.
A może to nie jest kłopot z libido?
Do mojego gabinetu często zgłaszają się osoby, które podejrzewają u siebie obniżenie libido, jednak podczas zbierania wywiadu okazuje się, że ochota na seks, choć nie przychodzi spontanicznie, to pojawia się np. gdy osoba partnerska zainicjuje kontakt i bliskość. Warto wiedzieć, że jest to naturalne zjawisko, nie musi świadczyć o kłopotach z pożądaniem, a raczej o tym, że charakteryzuje nas responsywny typ pożądania.
Co jest przyczyną spadku libido?
Przyczyn obniżenia libido może być wiele. Spadek libido może być związany z naszym ogólnym stanem zdrowia i towarzyszyć wielu chorobom np. niedodoczynności tarczycy, cukrzycy, przewlekłej chorobie nerek i wielu innym. Część leków i substancji psychoaktywnych również wywołuje efekt pod postacią obniżonego libido.
Przyczyną obniżonego pożądania mogą być również stresujące wydarzenia życiowe, depresja, zaburzenia lękowe, przekonania dotyczące seksualności czy stan relacji partnerskiej.
To tylko kilka przykładów z długiej listy przyczyn. Do tego znalezienie bezpośredniej przyczyny nie zawsze jest łatwe a nawet możliwe, zwłaszcza jeśli problem towarzyszy nam od długiego czasu. Wtedy na pierwotną przyczynę, mogą nakładać się dodatkowe czynniki, jak napięcia w relacji.
Co zrobić jeśli problem obniżonego libido mnie dotyczy?
1. Zastanów się czy rzeczywiście chodzi o kłopot z libido, czy może charakteryzujesz się reaktywnym typem pobudzenia
2. Zastanów się od kiedy trwa problem
Libido nie jest stałe i różne czynniki mogą wpływać na jego poziom. Krótkotrwałe spadki są naturalne, zwłaszcza jeśli w naszym życiu dzieją się takie rzeczy, które to uzasadniają, dlatego…
3. Zastanów się nad swoim ogólnym stanem zdrowia i tym, co się dzieje obecnie w Twoim życiu
To naturalne, że libido może spadać w okresie nasilonego stresu, ważnych zmian życiowych czy gorszego samopoczucia. Rozwiązanie w tej sytuacji jest oczywiście banalne, choć nie zawsze łatwe do wykonania, czyli zadbanie o odpowiednią ilość odpoczynku, snu, ruchu i dietę.
4. Udaj się do specjalisty
Mówienie o seksualności niestety nadal obarczone jest dość sporym wstydem. Jednocześnie nasze funkcjonowanie seksualne może sporo mówić o naszym zdrowiu. Jeśli odczuwasz spadek zainteresowania współżyciem warto udać się w pierwszej kolejności do lekarza seksuologa, który sprawdzi ogólny stan zdrowia, zleci odpowiednie badania by wykluczyć przyczyny medyczne lub je potwierdzić i zastosować odpowiednie leczenie.
Jeśli przyjmujesz jakieś leki, również warto skonsultować to ze swoim lekarzem specjalistą, który być może zdecyduje o zmianie lub dostosuje dawkę.
Po wykluczeniu przyczyn medycznych warto udać się do terapeuty seksuologa. Czasem kłopot braku ochoty na seks rozwiązuje się na kilku wstępnych konsultacjach, czasem wymaga dłuższej pracy. Czasem zasadne w tej sytuacji jest podjęcie pracy indywidualnej a czasem w parze.
Zarówno przyczyn jak i rozwiązań dla braku ochoty na współżycie może być wiele. Nie ma jednej recepty, dlatego nie warto zwlekać z wizytą u specjalisty.
Źródła:
Inniewicz G. (2013). Pożądanie w odpowiedzi – nowe spojrzenie na hipolibidemię u kobiet, Psychiatria Polska, 47 (6), 1123-1132.
Zakliczyńska H. (2019) Hipolibidemia, Zaburzenia seksualne a psychoterapia poznawczo behawioralna, red. nauk. Marta Rawińska.
Photo by taylor hernandez on Unsplash
Kommentit